Ανακοίνωση από το “Συμπόσιο Πολιτισμού” για τις εξελίξεις στο δήμο Ηρακλείου
Τα πρόσφατα αρνητικά γεγονότα στον Δήμο Ηρακλείου στον τομέα του Πολιτισμού με την καταψήφιση του στρατηγικού πολιτιστικού προγράμματος από την Αντιπολίτευση, μας υποχρεώνουν ως πολιτισμικός φορέας που στοχεύει στην συστηματική καλλιέργεια των οικουμενικών αξιών και στην ανάπτυξη μιας κριτικής σκέψης στην κατεύθυνση της αυτόνομης κοινωνίας των πολιτών, να διατυπώσουμε τον προβληματισμό μας σχετικά με τα τεκταινόμενα. Οι άυλεςπνευματικές και ηθικές αξίες είναι πολύ δύσκολο να χτιστούν στην συνείδηση του κόσμου αλλά είναι πολύ εύκολο να κατεδαφιστούν, όταν λείπουν τα οράματα και η στρατηγική υλοποίησή τους. Είναι όμως αυτές οι οποίες αποτελούν το οξυγόνο του νου και της ψυχής και ενδυναμώνουν τους λαούς στις δύσκολες περιστάσεις. Αντίθετα, οι υλικές κατασκευές (δρόμοι, αποχετεύσεις κλπ) όταν καταστραφούν, μπορούν εύκολα να αποκατασταθούν.
Οι διαδικασίες στην λήψη αποφάσεων που λαμβάνονται για τον Πολιτισμό πρέπει να συνάδουν κατά το δυνατόν με την αρμόζουσα συλλογική θεσμικά διαδικασία και να υπάρχει έλεγχος και διαφάνεια, όπως και σε κάθε πολιτική ή οικονομική απόφαση. Στον Πολιτισμό όμως όταν δεν υπάρχει συγκροτημένη στρατηγική και όραμα οικουμενικών αξιών οποιαδήποτε άψογη διαδικασία θα είναι μηδενικού περιεχομένου στην πολιτισμική καλλιέργεια των πολιτών που είναι το μείζον. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι παρατυπίες ή οι κατευθείαν αναθέσεις είναι η καλύτερη διαδικασία. Γι’ αυτό κατηγορείται από την Αντιπολίτευση των κ. Κουράκη και Λυγερού η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού του Δήμου Ηρακλείου, Αριστέα Πλεύρη, η οποία πραγματοποιεί ένα σημαντικό έργο με στρατηγική κατεύθυνση την καλλιέργεια μεγάλων πολιτισμικών γεγονότων διεθνούς εμβέλειας που θα μετασχηματίσουν ηθικοπνευματικά τη συνείδηση των πολιτών και αυτή η δημιουργία θα εξαχθεί ως συλλογικό πρόταγμα οικουμενικών αξιών, συνενώνοντας τους λαούς από τα κάτω και θα καταστήσει το Ηράκλειο Μητροπολιτικό Κέντρο της Μεσογείου. Σε μια δύσκολη περίοδο στη Μεσόγειο, με τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις, αυτή η στρατηγική για την χώρα μας έχει τεράστια πολιτισμική αξία.
Ποιά ήταν όμως τα μεγάλα πολιτισμικά γεγονότα στο Δήμου Ηρακλείου που χάραξαν την πρόσφατη ιστορία του και πως αντιμετωπίστηκαν;
Στην Μεταπολίτευση, ο οραματικός Μάνος Χατζιδάκις, με την μοναδική έμπνευσή του, δημιούργησε τον μαγικό “Μουσικό Αύγουστο”, για δύο χρόνια 1980-81, ο οποίος απογείωσε ψυχικά και πνευματικά την πόλη σε ένα εγχείρημα διεθνούς εμβέλειας, ζώντας οι Ηρακλειώτες όλον τον χρόνο αυτό το ερωτικό μαγνάδι μιας άλλης ζωής, ενώ η διάρκειά του ήταν μόνο 15 ημέρες! Ακόμα και σήμερα αυτή η μνήμη, όσων έζησαν αυτό το πολιτιστικό θαύμα, λειτουργεί τουλάχιστον θεραπευτικά. Για θέματα διαδικαστικά , αναθέσεων κ.λ.π., ο μεγάλος Χατζηδάκις, ο ευεργέτης της πόλης, έφυγε διωκόμενος έως καταδιωκόμενος από μία κουλτούρα λαϊκισμού και επιφανειακής αντίληψης των πραγμάτων της παράταξης του ΚΚΕ και παραγόντων του ΠΑΣΟΚ. Αμέσως μετά, ο τότε Δήμαρχος Μανόλης Καρέλλης, έκανε αρκετές εξαιρετικές εκδηλώσεις διεθνούς επιπέδου, μεγεθύνοντας τον χρόνο των εκδηλώσεων αλλά λόγω της έλλειψης συνεκτικής εσωτερικής στρατηγικής και οράματος δεν δημιούργησαν την απογείωση του Χατζηδάκι. ΄Εχουμε την πρώτη μεγάλη ήττα του οράματος και της στρατηγικής Πολιτισμού έναντι της διαδικασίας. Ο τότε Δήμαρχος Ανωγείων Γιώργης Κλάδος, οραματιστής και βαθύνους, άφησε τον Χατζηδάκι να δημιουργήσει, δίνοντας βαρύτητα στην ουσία και όχι στην διαδικασία, μεταβάλλοντας τα Ανώγεια για μερικά χρόνια σε άτυπη πολιτιστική πρωτεύουσα της Ελλάδας με την παραγωγή νέων σημαντικών έργων και καλλιτεχνών. Το δεύτερο μεγάλο στρατηγικό πολιτισμικό εγχείρημα πραγματοποιείται από το τέλος της δεκαετίας του ΄80 με τον αείμνηστο Νίκο Γιανναδάκη, έφορο της Βικελαίας, ο οποίος παρέλαβε μία επαρχιακή βιβλιοθήκη και την μετέβαλλε σε ένα πολυδιάστατο ίδρυμα πολιτισμού, μαζί με τον επιστήθιο φίλο του Αντρέα Σαββάκη. Οι επιθέσεις που δέχτηκε ο Γιανναδάκης από μια λαϊκίστικη λογική, του βαθέος και ρηχού ΠΑΣΟΚ, κ.λ.π. ήταν απίστευτες. Πραγματοποίησε μεταξύ των άλλων την πρώτη μεγάλη εικαστική έκθεση, από δημιουργίας του νεοελληνικού κράτους, έργων του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου το 1990 στην Ελλάδα, όταν τα ιδρύματα των Αθηνών δεν τολμούσαν να επιχειρήσουν κάτι ανάλογο. Η πολιτισμική δημιουργία (εκδόσεις, εικαστικά, μοναδικές διαλέξεις, αρχεία κ.λ.π.) στην Βικελαία, έγινε πρότυπο σε διεθνές επίπεδο, ο Καρέλλης προστάτευσε τον Γιανναδάκη, όταν ήταν αναγκασμένος να αποφύγει γραφειοκρατικές νομότυπες διαδικασίες για να παράγει έργο και συντελέστηκε μέσα σε 13 χρόνια περίπου μία πολιτιστική επανάσταση που έμοιαζε με πέρασμα αιώνα. Μετά τον πρόωρο θάνατο του Γιανναδάκη δεν άφησαν οι ιθύνοντες τον Αντρέα Σαββάκη να περπατήσει ολοκληρωμένα τον δικό του οραματισμό.
Το τρίτο μεγάλο Πολιτισμικό εγχείρημα πραγματοποιείται από το Δήμο το 2006 με το πρώτο Παγκόσμιο Συνέδριο Φιλοσοφίας, ανά 3 χρόνια διεξαγωγής, επί Δημαρχίας, Γιάννη Κουράκη, με επιστημονική υπεύθυνη την Καθηγήτρια Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Σταυρούλα Τσινόρεμα, όπου παίρνουν μέρος εκατό κορυφαίοι φιλόσοφοι και στοχαστές από όλον τον κόσμο με επικεφαλής το Νόαμ Τσόμσκι. Τίθενται προς συζήτηση όλα τα μεγάλα προβλήματα της Ανθρωπότητας. Το παρακολούθησαν 8.000 άνθρωποι στο Ηράκλειο και εκατομμύρια σε όλο τον κόσμο μέσω Διαδικτύου. Ξένοι ειδικοί το θεώρησαν τότε κορυφαίο πολιτισμικό γεγονός της δεκαετίας στον πλανήτη. Μία μικρή ομάδα πανεπιστημιακών, επιχείρησε λυσσαλέα να αποτρέψει το γεγονός αυτό από φθόνο. Απέτυχε, αλλά κατάφεραν σε συνεργασία με ιδιοτελή δημοτικό παράγοντα την μη πραγματοποίηση του δευτέρου Παγκόσμιου Συνεδρίου Φιλοσοφίας, παρά την δεσμευτική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Ηρακλείου το 2011 και τη θετική στάση του τότε Δημάρχου Γιάννη Κουράκη. Η πόλη και η Ελλάδα στερήθηκαν από έναν παγκόσμιο θεσμό στρατηγικής σκέψης στις συνθήκες της Παγκοσμιοποίησης. Ποιά έπρεπε να είναι η διαδικασία αποτροπής της καταστροφής του εγχειρήματος, αφού η εφαρμογή των θεσμικών διαδικασιών απέτυχε; Θα είχαν γίνει από τότε 4 παγκόσμια Συνέδρια Φιλοσοφίας και η ανάπτυξη της Κριτικής Σκέψης και της Παιδείας στην Κρήτη και την χώρα θα ήταν πολύ διαφορετική. Η Κρήτη θα πετούσε! Μοναδική σύγκρουση ουσίας-διαδικασίας!
Ενδιαμέσως χρονικά, την δεκαετία του 1990, ο Ηρακλειώτης χρηματιστής, συλλέκτης έργων Τέχνης, Ζαχαρίας Πορταλάκης, θέλοντας να ευεργετήσει την γενέθλια πόλη του προσφέρει στον Δήμο Ηρακλείου την μοναδική συλλογή του, περίπου 900 έργα μεγάλων καλλιτεχνών, αρκεί ο Δήμος να βρει το κατάλληλο κτήριο ή οικόπεδο να χτίσει ο ίδιος Πινακοθήκη! Δημοτικοί και εξωδημοτικοί παράγοντες συγκρουόμενοι περί όνου σκιας, βουλιάζουν το όραμα Πορταλάκη με νομότυπες διαδικασίες κι άλλες πολύπλευρες ανοησίες! Σύγκρουση ουσίας-διαδικασίας με χαμένους τους πολίτες. Ερώτημα: Πόσοι νέοι με την συνέχιση του Παγκόσμιου Συνεδρίου Φιλοσοφίας και τη λειτουργία της Συλλογής Πορταλάκη θα είχαν ουσιαστικά ερεθίσματα ζωής ώστε να αποφύγουν τα ναρκωτικά , τον αλκοολισμό, την βία, την κατάθλιψη και τον θάνατο; Η έτοιμη Δημοτική Πινακοθήκη θα σταματήσει;
Οι παρατάξεις των κ. Κουράκη, Λυγερού κ.λ.π. θα έχουν βαρύτατες ευθύνες αν αποτρέψουν την στρατηγική υλοποίηση του Πολιτιστικού προγράμματος του Δήμου Ηρακλείου, στο οποίο ηγείται η κ. Πλεύρη. ΄Ηδη εκτός από τα καταξιωμένα φεστιβάλ, ποιοτικές εκδηλώσεις των οποίων παρακολούθησαν δωρεάν οι πολίτες μέσα στην κρίση, υπάρχει η συνεργασία με τον μεγάλο δημιουργό Ντέιλι Ρoς, να δημιουργηθεί Διεθνές Κέντρο Τροπικών Μουσικών, στο παλιό ελαιοτριβείο Ανωγιανάκη, στην Αγία Τριάδα, για να καλύψει ένα καλλιτεχνικό φάσμα από την Δυτική Κίνα μέχρι την Μεσόγειο. Μαθητές του δημιουργούν αντίστοιχα Κέντρα, όπως είπε ο ίδιος σε εκδήλωση του “Συμποσίου Πολιτισμού”, στην Σικελία, στην Ισπανία, στο Τορόντο και αλλού. Το Ηράκλειο και η Κρήτη μπορεί να παίξει παγκόσμιο πνευματικό ηγεμονικό ρόλο. Η αναίρεση του συνολικού πολιτιστικού έργου του Δήμου θα ήταν έγκλημα.
